नेपाली इतिहासको परिवेश : केही ऐतिहासिक र मसीजीवी

Price: रु. ३९९/-

Authors:महेशराज पन्त
Pages:x+२६०
Published Date:04.08.2023
ISBN:978-9937-594-23-3

चौतारी पुस्तक शृंखला - १०१

सामाजिक विज्ञानका विविध विषय—समाजशास्त्र, मानवशास्त्र, इतिहास, राजनीतिशास्त्र, संस्कृति, भूगोल आदि—मध्ये नेपालमा सबैभन्दा बलियो विधा हो इतिहास । पछिल्लो समय नेपालको इतिहासका विविध पक्षबारे थुप्रै काम भएको छ, त्यो पनि मूलतः नेपाली अध्येताहरूबाटै । इतिहास विषयको औपचारिक अध्ययन गरेका र नगरेका दुवै थरि अध्येता इतिहास लेखनमा संलग्न देखिन्छन् । नेपालको इतिहास लेखनले गति लिए पनि इतिहास-लेखन-प्रक्रिया उपर र ती कार्यमा संलग्न अध्येता (ऐतिहासिक) हरूबारे भने खासै चर्चा भएको पाइँदैन । नेपाली इतिहास-लेखनको एउटा विशिष्ट धार वा “स्कूल” लाई नेतृत्व गर्ने ऐतिहासिक महेशराज पन्तले मार्फत त्यो अभाव पूर्ति गरेका छन् । केही लेखक (मसीजीवी) र नेपालको इतिहास विधामा काम गरेका अगुवा ऐतिहासिकहरू एवं तिनका कामको आलोचनात्मक समीक्षा यस पुस्तकमा सङ्गृहीत निबन्धहरूमा पाइन्छ । नेपाली समाज, यहाँको बौद्धिक परम्परा, इतिहास-लेखन र ऐतिहासिकहरूबारे चासो र रुचि राख्ने जोसुकैलाई नेपाली इतिहासको परिवेश उपयोगी छ ।

विषयसूची

कृतज्ञता छ
वाङ्‌मुख - झ
अध्याय १ : आज्ञापत्र, उपदेश र राजविधानसार - १
अध्याय २ : कवि मौलाराम र नेपाल - ९
अध्याय ३ : वि.सं. १८७७ को अङ्ग्रेजविरोधी कृति - १९
अध्याय ४ : पण्डित अमृतानन्द बाँडा - २७
अध्याय ५ : को हुन् भगवान्‌लाल इन्द्रजी ? - ३५
अध्याय ६ : हरप्रसाद शास्त्री र हस्तलिखित ग्रन्थको खोजी - ४३
अध्याय ७ : सेसिल बेण्डल र नेपालको ऐतिहासिक अन्वेषण - ५३
अध्याय ८ : सिल्विं लेवि र नेपालको इतिहासको खोजी - ६१
अध्याय ९ : लेविमा लाञ्छना ? - ७१
अध्याय १० : दिव्यदेव पन्त र उनको शाहवंशचरित - ८१
अध्याय ११ : पर्सिभल ल्याण्डन र उनको नेपालको इतिहास - ८९
अध्याय १२ : विद्वच्छिरोमणि हेमराज पण्डित - ९९
अध्याय १३ : इतिहासशिरोमणि बाबुराम आचार्य - १०७
अध्याय १४ : शुक्रराज शास्त्री र उनको शहादत - ११५
अध्याय १५ : नेपालको इतिहासको खोजी र जूजेप्पे तुच्चि - १२३
अध्याय १६ : अम्बिकाप्रसाद उपाध्याय र उनको नेपालको इतिहास - १३५
अध्याय १७ : सूर्यविक्रम ज्ञवालीका इतिहास - १४५
अध्याय १८ : जयचन्द्र विद्यालंकार र नेपालसँग उनको सम्बन्ध - १५१
अध्याय १९ : बालकृष्ण सम, अनि उनको विषयमा नयराज पन्त - १६३
अध्याय २० : ब्राह्मणमहासम्मेलन र जगन्नाथ गुरागाञी - १७१
अध्याय २१ : यदुनाथ खनाल, अनि उनीसँग नयराज पन्त जोडिएको कथा - १८१
अध्याय २२ : डिल्लीरमण रेग्मीको मेडिइभल नेपाल र संशोधन-मण्डल - १८७
अध्याय २३ : योगी नरहरिनाथ - १९५
अध्याय २४ : धनवज्र वज्राचार्य र ऐतिहासिक आकरको परिशीलन - २०३
अध्याय २५ : नेपालमा पुराविद्याको खोजी - २०९
सन्दर्भ सामग्री - २१९
व्यक्ति अनुक्रमणिका - २४९

पुस्तक समीक्षा	प्रकाशित
'नेपाली इतिहासको परिवेश'को प्रकाशनसँग गाँसिएका केही पक्ष र (कु)तर्क	(हिमालखबर, २०७८ जेष्ठ १५)
इतिहासको ‘दूध र पानी छुट्याउने’ उपकरण	(गोरखापत्र, २०७८ जेष्ठ १५ )
प्रतिचिन्तनमा नेपाली इतिहासको परिवेश	(इकान्तिपुर, वैशाख २७, २०७८)